نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مسعود طالبی مقدم ¹
• احمد کریمی ²
• سید علی سجادی ¹

¹ دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه قرآن و حدیث قم

² استادیار گروه کلام دانشگاه قرآن و حدیث قم

چکیده

یکی از پر رمز‌ و‌ رازترین داستان‌های قرآن، داستان حضرت آدم(ع) است. موضوع حضرت آدم(ع)، به عنوان نخستین انسان و نخستین پیامبر از اهمّیت قابل توجهی در اندیشه اسلام برخوردار است. این داستان در نگاهی تمثیلی، داستان تمامی انسان‌ها است. پژوهش حاضر که از زمره پژوهش‌های بنیادین است، با روش توصیفی-تحلیلی، از آفرینش آدم(ع) تا هبوط وی را در اندیشه‌ علامه طباطبایی مورد بررسی قرار می‌دهد. بدون شک علامه طباطبایی از جمله برجسته‌ترین شخصیت‌های دینی جهان اسلام در دوران معاصر است که بررسی اندیشه ایشان، بسترهایی برای ایجاد طرح‌های نو و پویا در عرصه‌ پژوهش‌های قرآنی را حاصل می‌کند. بررسی‌های صورت گرفته حاکی از آن است که علامه طباطبائی قائل است که تمثیل به منظور فهم بهتر مطلب در زبان قرآن مطرح گردیده و بیانات لفظی قرآن، مثل‏هایی است برای معارف حقه الهی و خداوند برای اینکه آن معارف را بیان کند آن‌ها را تا سطح افکار عموم مردم تنزّل داده است. علامه، داستان حضرت آدم(ع) را از نوع داستان تمثیلی دانسته که مبتنی بر حیات‌ آدمیان قبل از این دنیا می‌باشد. وی بر این باور است که در قصص تمثیلی، ساختار درونی داستان از واقعیت برخوردار بوده، اما ترکیب آن به صورت یک قضیه تمثیلی است و هرگز تمثیل به معنای خیالبافی محسوب نمی‌شود

کلیدواژه‌ها

• تان حضرت آدم(ع)
• آفرینش
• هبوط
• علامه طباطبایی
• زبان تمثیلی