نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• علیرضا سمیعی اصفهانی ¹
• سیروس سپهردارنیا ²
• سارا فرحمند ³

¹ دانشیار گروه علوم سیاسی دانشگاه یاسوج

² دانشگاه دولتی یاسوج

³ دانشگاه پیام نور

چکیده

تجاوز نظامی رژیم صهیونیستی به لبنان در سال 1982 میلادی، به تشکیل جنبش حزب‌الله لبنان منجر شد اما در ورای این مسئله، موضوعات و مسائلی از قبیل روحانیون لبنانی تحصیل‌کرده نجف متأثر از افکار و آرا امام خمینی(ره)، تحولات مربوط به لبنان، خصوصاً بی‌ثباتی سیاسی در لبنان در اثر جنگ داخلی، ناکارایی نخبگان در مدیریت بحران و گسترش روز‌افزون شکاف طبقاتی، تاثیر غیر‌قابل-انکاری در ظهور حزب الله لبنان داشته‌اند. در حقیقت حزب‌الله لبنان با هدف مبارزه و مقاومت علیه رژیم صهیونیستی تأسیس گردید بطوری که بسیاری از موفقیت‌های حزب‌الله در وصول به این هدف، در مبانی و اعتقاد این جنبش ریشه داشته است. بر این پایه، هدف اصلی نوشتار حاضر این است که جنبه‌های معنوی و فکری ولایت فقیه در نظام جمهوری اسلامی ایران و جنبش حزب‌الله لبنان را مورد بررسی مقایسه‌ای قرار دهد و به این پرسش اساسی پاسخ دهد که مفهوم ولایت فقیه در شکل‌دهی مبانی فکری و عقیدتی حزب‌الله لبنان چه نقشی را ایفا می‌کند؟ یافته‌های پژوهش با بهره‌گیری از متون موجود در این زمینه (کتابها، مقاله‌ها، روزنامه و سخنرانی‌ها)، نشان می‌دهد که حزب‌الله مدتی پس از تشکیل، ضمن هماهنگی با نظریه ولایت فقیه، با اتخاذ رویکردی انعطاف‌پذیر، نظام سیاسی لبنان را پذیرفت و با پیروی از خط ولایت فقیه برای تأسیس حکومت اسلامی لبنان تلاش کرد، با این وجود چندگانگی طایفه‌ای موجود در جامعه لبنان همچنان مانع از برقراری حکومت اسلامی در این کشور شده است.

کلیدواژه‌ها

• ولایت فقیه
• امام خمینی
• جمهوری اسلامی ایران
• جنبش حزب‌الله لبنان
• رژیم صهیونیستی