نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
چکیده
در پژوهش حاضر تحولات سیاسی عصر امام رضا (ع) و شیوه تعامل آن حضرت با ساختار قدرت خلافت عباسی بهویژه در مساله ولایت عهدی، - که به اعتقاد برخی پژوهشگران یکی از وقایع مبهم و پیچیده تاریخ عباسی است - انگیزه-های مأمون از واگذاری ولایتعهدی به امام رضا (ع)، دلایل پذیرش ولایتعهدی از سوی امام و مواضع و تدابیر ایشان در مقابل مدیریت فرهنگی و تبلیغی مامون و نتایج و پیامدهای آن بررسی شده است. مقاله حاضر بر محور این پرسش قرار دارد که راهبردهای امام رضا(ع) در مساله ولایتعهدی چه بود؟ روش انجام پژوهش تحقیق اسنادی و تحلیلی تاریخی بوده و بهمنظور گردآوری دادهها برای پاسخ گویی به سوالات پژوهش اسناد و مدارک مرتبط با موضوع مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافتههای این پژوهش بیانگر آن است که امام رضا(ع) با اتخاذ راهبردهای مبتنی بر دوراندیشی سیاسی، مساله ولایتعهدی را بهسمتی هدایت کرد که نهتنها هیچگونه دستاوردی برای مامون نداشت، بلکه ضمن به چالش کشاندن گفتمان حاکم، بستری رسانهای برای آشکار ساختن داعیه امامت شیعی در سطح جهان اسلام فراهم نمود، که به تعمیق و گسترش تشیع در جهان اسلام و در میان ایرانیان یاری رساند.
کلیدواژهها