بررسی نظریۀ بیداری اسلامی در اندیشه امام خمینی(ره)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضوهیت علمی پژوهشگاه علوم انتظامی و مطالعات اجتماعی فراجا

چکیده

در اندیشه امام خمینی(ره) دو عنصر تحجر و جزم‌اندیشی؛ و خودباختگی آفت بیداری اسلامی است. مؤلفه اصلی بیداری اسلامی حاضر در جهان رویکرد پایدارانه امام خمینی(ره) است که نویدبخش بیداری ملل مستضعف جهان است. بی‌تردید اندیشه امام(ره) که در ادبیات گفتاری و نوشتاری وی متبلور است، بن مایۀ اصلی در بیداری اسلامی ملت مسلمان ایران و سایر کشورهای اسلامی و حتی سایر ملل غیر مسلمان در دوره معاصر و متأخر محسوب می‌شود. ایشان از بزرگ‌ترین پایه‌گذاران بیداری اسلامی در جهان است.موضوع بیداری اسلامی در نگاه امام(ره)با موضوع صدور انقلاب نیز ملازمه دارد. از اقدامات عملی ایشان برای صدور انقلاب این نکته دریافت می‌شود که برای تحقق این مهم(صدور انقلاب) نیازی به کاربرد زور نیست، بلکه تأکید بر آگاهی بخشی و بیداری اسلامی است. آگاهی و انسجام ملت، تکیه بر اسلام در مبارزه علیه قدرت‌های شیطانی، دعوت به ایمان و وحدت اسلامی، تقویت روحیه ایمان، اعلام حمایت همه‌جانبه از بیداری اسلامی است. پرسش مقاله این است که از دیدگاه امام خمینی(ره) بیداری اسلامی چیست؟ یافته های پژوهش نشان می دهد که بیداری اسلامی، برانگیختن روح تعهد بیداری و خودباوری و ظلم ستیزی ایشان نسبت به مسلمانان منطقه و تاکید بر عدم جدایی دیانت از سیاست، جها نشمولی حکومت اسلامی، لزوم حمایت و دفاع از مظلومان جهان، نفی سبیل و عدم تعهد به دول شرق و غرب، استکبار ستیزی، تاکید بر امت واحده و نفی ملی گرایی والگویی برای بیداری اسلامی و انقلابی برای سایر کشورها و ملت‌های مظلوم و ستمدیده جهان ترسیم نمودند.

کلیدواژه‌ها

-امرایی، حمزه،(1383) انقلاب اسلامی ایران و جنبش‌های اسلامی معاصر، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول.   
-دفتر تبلیغات اسلامی(1385) انقلابی متمایز: جستارهایی در انقلاب اسلامی، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.
-موسوی، سیدمحمد(1390)گونه‌شناسی جنبش‌های اسلامی درقرن بیستم، تهران، انتشارات دانشگاه پیام نور،.
-موسوی‌خمینی، سیدروح‌الله(1378) صحیفه نور، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
-________________، (1377)ولایت فقیه، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چاپ هفتم،.
-ورعی، سیدجواد(1378) امام خمینی و احیای تفکر اسلامی، تهران، نشر عروج، 1378.
مقالات ونشریه ها
-ثمودی، علیرضا، (1390)اکبری، محمد، بیداری اسلامی و تأثیر آن بر تحقق آرمان فلسطین، فصلنامه مطالعات فلسطین، شماره8،
-حسینی، محمدتقی(1390) بررسی نظریه بیداری اسلامی در مورد انقلاب‌های خاورمیانه، فصلنامه جستارهای سیاسی معاصر، سال دوم، شماره دوم.
-حسین‌زاده، عبدالرضا،(1391) عارفی، علی، تأثیرپذیری بیداری اسلامی از اندیشه‌های امام خمینی(ره)، فصلنامه پژوهشگران فرهنگ، سال یازدهم، شماره 30،
-سلمان‌پور، محمدجواد(1378) دشمن‌شناسی و دشمن‌ستیزی از دیدگاه امام(ره)، مجله‌ مصباح، شماره 30،.
-شیبانی‌فر، محمدحسن(1383) بیداری اسلامی و موانع آن در اندیشه امام خمینی(ره)، فصلنامه اندیشه انقلاب اسلامی، شماره 10.
-شیدائیان، حسین(1391) امام خمینی و بیداری اسلامی، فصلنامه حصون، شماره 36.
-شیرودی، مرتضی(1388)انقلاب اسلامی و بیداری اسلامی، فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی، سال پنجم، شماره 16.
-قاسمی‌آرانی، ابوذر(1392) امام خمینی و بیداری اسلامی، فصلنامه حبل‌المتین، دوره دوم، شماره دوم،.
-________________، (1390)نقش امام خمینی و انقلاب اسلامی در بیداری ملت‌ها، نشریه آفاق مهر، سال هشتم، شماره 44.
-عبدالهی، محمد(1391) بیداری اسلامی؛ تقابل اسلام و غرب برمبنای اندیشه سیاسی امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری،مجله بیداری اسلامی،شماره22انتشارات دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله خامنه ای(مد ظله العالی)         
دوره 3، شماره 2 - شماره پیاپی 6
پاییز و زمستان 1402
اسفند 1402
صفحه 87-100
  • تاریخ دریافت: 26 شهریور 1401
  • تاریخ بازنگری: 18 مهر 1401
  • تاریخ پذیرش: 17 مهر 1401