پ‍‍‍ژوهش‌نامه فرهنگ و معارف دینی

روابط تجاری مسلمانان با کشورهای اروپایی از دیدگاه شیخ بهایی، امام خمینی ره و شهید بهشتی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه معارف اسلامی دانشگاه شهرکرد

2 دانشگاه ازاد

چکیده

یکی از اولویت ها در مدیریت کشورها، تنظیم روابط تجاری با کشورهای دیگر است؛ در شیوه مدیریتی اسلام این روابط، با حفظ اصولی از جمله اصل نفی سبیل، امری مشروع و مجاز می باشد. در این مقاله رابطه تجاری مسلمانان با کشورهای اروپایی از نگاه سه تن از اندیشمندان مسلمان؛ یعنی شیخ بهایی، امام خمینی و شهید بهشتی بررسی شده است؛ یافته های این تحقیق که با روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است، نشان می دهد، این مساله مورد توجه فقها و حاکمان و اندیشمندان شیعه از جمله این سه اندیشمند بزرگ اسلامی بوده است. روابط تجاری با کشورهای اروپایی در زمان شاه عباس صفوی، تا حد زیادی مورد تایید شیخ بهائی بود؛ زیرا وی شیخ الاسلام دولت او بود و نظر وی را در مسائل خرد و کلان جویا می شد و از دیدگاه امام خمینی ره و آیت الله شهید بهشی نیز این روابط با حفظ حقوق مسلمانان و با تاکید بر اصول و ارزش های اسلامی امری مشروع و پذیرفته شده می باشد.

کلیدواژه‌ها

-قرآن کریم
ابن فارس، احمد (1399 ق)، معجم مقاییس اللغه، بیروت: دارالفکر.
اردبیلی، محمدبن عبدالغنی (1372)، شرح النموزج ضمن جامع المقدمات، قم: اسلامیه.
امام خمینی (1361)، صحیفه نور، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
آدام اولئاریوس (1369)، سفرنامه، ترجمه: حسین کردبچه، تهران: نشر کتاب.
آقاجانی، عباس (1377)، بررسی مبانی فکری آیت‌الله شهید دکتر بهشتی، تهران: بقعه.
 بینش، عبدالحسین (1387)، آشنائی با تاریخ تمدن اسلامی، تهران: پژوهشکده تحقیقات اسلامی سپاه.
ترکمان، اسکندر بیک (1364)، تاریخ عالم آرا عباسی، بی‌جا، ج 2، طلوع.
جمعى از پژوهشگران (1379)، گلشن ابرار، ج 1، تهران: نشر معروف.
دشتی، مهدی (1391)، دایرة‌المعارف جهان نوین اسلام، ج ۳، تهران: کتاب مرجع.
رازی، شریف (1361)، راست‌قامتان جاودانه تاریخ اسلام، تهران: واحد فرهنگی بنیاد شهید.
راغب اصفهانی (1404 ق)، مفردات الفاظ القرآن، بی‌جا: نشر الکتاب.
رشید رضا (1368 ق)، تفسیر القرآن الحکیم، (المنار)، ج 5، قاهره: المنار.
رنجبر، محمدعلی، شیخ‌الاسلام و تکامل جامعه اسلامی، شماره 59، ماهنامه کیهان اندیشه.
زحیلی وهبی (1419 ق)، آثار الحرب فی الفقه الاسلامی، دمشق: دارالفکر.
شهید بهشتی (1390)، مبانی نظری قانون اساسی، تهران: بنیاد نشر آثار و اندیشه‌های شهید آیت‌الله بهشتی.
شیخ بهائی (1429 ق)، جامع عباسی، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
صدر، احمد (1385)، دایرة‌المعارف تشیع، ج ۱۰، تهران: محبی.
طاهری، ابوالقاسم (1349)، تاریخ سیاسی اجتماعی ایران، تهران: کتابهای جیبی.
علامه حلی (بی تا)، شرایع الاسلام، تهران: ج 1، منشورات الاعلمی.
فیومی، احمدبن محمد (1414 ق)، المصباح المنیر، قم: موسسه دارالهجره.
گلی زواره، غلامرضا (1385 ق)، جغرافیای جهان اسلام، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
مجموعه نویسندگان (1419 ق)، الموسوعة العربیة العالمیه، ریاض: مؤسسة اعمال الموسوعة للنشر.
مدنی جلال الدین (1387)، تاریخ سیاسی معاصر ایران، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
مصطفوی، سید محمدکاظم (1421 ق)، القواعد، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
مغنیه، محمدجواد (1392)، تشیع از پیدایش تا بالندگی، قم: دارالکتب الاسلامیه.
نجفی، محمدحسن (1362)، جواهر الکلام، ج 21، بیروت: داراحیاء التراث العربی.
پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی: https://www.irdc.ir/fa/news/6792
پ‍‍‍ژوهش‌نامه فرهنگ و معارف دینی
دوره 3، شماره 1 - شماره پیاپی 5
بهار و تابستان 1402
مهر 1402
صفحه 131-142
  • تاریخ دریافت: 25 مرداد 1401
  • تاریخ بازنگری: 27 شهریور 1401
  • تاریخ پذیرش: 09 مهر 1401